काठमाडौं । नेपालको राजधानी काठमार्डौमा हुन लागेको किरात राई तेस्रो अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलनको तयारी अन्तिम चरणमा पुगेको छ ।
सम्मेलनको उद्घाटन कार्यक्रम कार्तिक २७ गते (नोभेम्बर १३) राष्ट्रिय सभागृहमा दिनको १ बजे हुँदैछ । नेपालको उपराष्ट्रपति नन्दबहादुर पुन, नव नियुक्त १ नम्बर प्रदेशका मुख्यमन्त्री राजेन्द्र राईले उद्घाटन गर्ने कार्यक्रममा प्रदेशका अन्य मन्त्रीहरु, संघ र प्रदेशका सांसदहरु, पूर्ब मन्त्री, संवैधानिक निकायका सदस्यहरु कार्यक्रममा उस्थित हुने आयोजक समितिले जनाएको छ ।
कार्यक्रममा नेपाली भाषाका महागायक राजेशपायल राई, चर्चित कलाकारहरु जितेन राई, पार्वति राई, भीषण मुकारुङ राई, हास्य कलाकार फुलन्देकी आमा (उमेश राई) र बाँसुरी बादक नगेन्द्र राईको प्रस्तुति रहने छ ।
बन्द सत्रमा हुने छलफलमा आठ भन्दा बढी बिषयमा कार्यपत्र प्रस्तुत हुने
तेस्रो अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलनको बन्द सत्र ललितपुरको तिखेदेवल स्थित यलेखिम रेष्टुरेन्ट तथा बैंक्वेटमा किरात राई समुदायको भाषा, लिपी, किरात धर्म र माङ्खिम, सुप्तुलुङ लगायत संस्कार संस्कृति तथा सांगठानिक बिषयमा आठ भन्दा बढी पेपरहरु प्रस्तुत हुनेछ । यी बिषयहरुमा बृहत छलफलपछि सामुहिक निर्णय हुने किराया अध्यक्ष समेत रहेका किरात राई तेस्रो अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन मूल आयोजक समितिको संयोजक दिवस राइले बताए ।
जसमध्ये ‘किरात इतिहास र राई जाति’ बारे अनुसन्धानकर्ता भोगिराज चाम्लिङ राई, ‘किरात राई समुदायको भाषाहरुको अवस्था’ बारे डा.नेत्रमणि दुमी राई, ‘किराती भाषामा आलेखन र लिपीको प्रयोग’ बारे डा.तारामणी कोयू राई, ‘किरात धर्म र माङखिम’ जयकुमार राई (कुलपति, किरात राई प्रज्ञा परिषद) ‘मुन्दुममा सुप्तुलुङको स्थान र प्रयोग’ शान्तिदेवि राई (मुन्दुम अध्ययता) र चतुरभक्त दुमी राई (सहप्रध्यापक)ले कार्यपत्र प्रस्तुत गर्ने भएका छन् ।
त्यसैगरी किरात प्रदेशको आन्दोलन र नामकरणको सवालमा अध्यक्ष दिवस राई, किरात राई अन्तर्राष्ट्रिय समन्वय समितिको नियमावलीको मस्यौदा यायोक्खा उपाध्यक्ष जीवन हाताछो राई र नेपालको १२ औं राष्ट्रिय जनगणना बारे महासचिव जनक राईले डकुमेन्ट प्रस्तुत गर्ने तयारी भएको छ । यायोक्खाको पूर्ब उपमहासचिव दिवस कोयु राई (हाल अमेरिका)ले पनि पेपर प्रस्तुत गर्ने बुझिएको छ ।
किरात राई यायोक्खाको सम्पर्कमा १८ भन्दा बढी देशहरुमा सञ्जाल र सम्पर्क रहेको छ । यो सम्मेलनमा १५ भन्दा बढी देशबाट प्रतिनिधि सहभागि हुने बताइएको छ । यी देशहरुमा किरात राई समुदायको अवस्था बारे प्रतिवेदनहरु प्रस्तुत हुनुको साथै बिभिन्न देशबाट आएका बिज्ञहरुलाई कार्यपत्र प्रस्तुत गर्न खुल्ला रहेको संयोजक दिवस राईले बताए ।
विश्वभर रहेका राई समुदायको एकता, संस्कार, संस्कृतिमा एक रुपताको साथै किरात प्रदेश नामकरणको लागि आवश्यक पहल गरिने बताइएको छ । दुई दिनसम्म चल्ने बन्दसत्रमा प्रस्तुत बिषयहरु माथि गम्भीर छफफल, बहसपछि निर्णय हुनेछ ।
किरात राई अन्तराष्ट्रिय समन्वय समितिको आयोजनामा कार्तिक २७, २८ र २९ गते (२०२१ नोभेम्बर १३, १४ र १५ तारिख) काठमाडौमा हुन लागेको हो ।
सम्मेलनमा छिमेकी भारतको दार्जेलिङ, सिक्किम, अमेरिका, बेलायत, इजरायल, यूएई, कतार, मलेशिया, मकाउ, हङकङल लगायत १५ भन्दा बढी बिदेश शाखा, नेपालको २३ वटा जिल्ला, २६ वटा भाषिक संस्थाहरु, २ वटा किरात प्रदेश समन्वय समितिहरु र ८ वटा भातृ संस्थाहरुबाट ३७५ जना भन्दा बढि प्रतिनिधिहरुको सहभागिहुने किराया केन्द्रीय महासचिव जनक राईले बताए । सम्मेलन सम्पन्न गर्न यायोक्खा अध्यक्ष समेत रहेका किरात राई अन्तराष्ट्रिय समन्वय समितिको अध्यक्ष दिवस राईको अध्यक्षतामा मूल आयोजक समिति र सो मातहतमा रहने गरी ११ वटा उपसमितिहरु गठन गरि क्रियाशील रहेको महासचिव जनक राईले बताए ।
यस अघि २०६७ साल चैत २७ र २८ गते (सन २०११ अप्रिल ११ र ११) काठमाडौं नेपालमा पहिलो र २०७१ साल फागुन ९ र १० गते (सन २०१५ फेबु्रअरी २१ र २२) भारतको सिलिगुडीमा किरात राई दोस्रो अन्तराष्ट्रिय सम्मेलन भएको थियो ।