प्रधानमन्त्री केपी ओलीले बिमस्टेक सम्मेलनमा भाग लिने आउने भारतीय समकक्षी नरेन्द्र मोदीसँग १५ भदौमा द्विपक्षीय वार्ता गर्ने तय भएको छ । वार्तामा काठमाडौं–वीरगञ्ज रेलवे लाइनको सर्भेसम्बन्धी समझदारीपत्रमा हस्ताक्षर हुनेछ ।
प्रधानमन्त्री ओलीको राजकीय भारत भ्रमणका क्रममा एक वर्षमा विस्तृत परियोजना प्रतिवेदन तयार गर्ने, पाँच वर्षमा रेलवे लाइन निर्माण सम्पन्न गर्ने र सम्पूर्ण लगानी भारतले गर्ने सहमति भएको थियो । मोदीको नेपाल भ्रमणका वेला यसबारे छलफल भए पनि समझदारीपत्रमा हस्ताक्षर भएको थिएन । ‘यसपटक सर्भेसम्बन्धी समझदारीपत्रमा हस्ताक्षर हुनेछ,’ परराष्ट्रमन्त्री प्रदीप ज्ञवालीले भने ।
उनका अनुसार भारतबाट रक्सौलसम्म बल्क कार्गोसम्बन्धी समझदारीपत्रमा पनि हस्ताक्षर हुने कार्यक्रम छ । मोदीले भारतका तर्फबाट निर्मित पशुपतिनाथ धर्मशाला हस्तान्तरण गर्नेछन् । श्रीलंकाका राष्ट्रपतिसँग प्रधानमन्त्री ओलीले १६ भदौमा औपचारिक वार्ता गर्ने कार्यक्रम छ । ‘श्रीलंकाको एक थिंकट्यांक र नेपालको परराष्ट्र मामिला अध्ययन प्रतिष्ठानबीच सहकार्यसम्बन्धी समझदारीपत्रमा हस्ताक्षर हुने तय भएको छ,’ ज्ञवालीले भने ।
आज परराष्ट्र सचिवस्तरीय बैठक
बहुपक्षीय प्राविधिक तथा आर्थिक सहयोगका लागि बंगालको खाडीको प्रयास (बिमस्टेक)को चौथो सम्मेलन तयारीका क्रममा मंगलबार परराष्ट्र सचिवस्तरीय बैठक बस्दै छ । सोमबार साँझ सदस्य मुलुकका परराष्ट्र सचिव काठमाडौं आइपुगेका छन् । बुधबार परराष्ट्रमन्त्रीस्तरीय बैठकमा छलफल हुनेछ भने बिहीबार सम्मेलनको औपचारिक उद्घाटन हुनेछ ।
परराष्ट्र सचिव शंकरदास बैरागीले मंगलबारको बैठकको अध्यक्षता गर्नेछन् । परराष्ट्रका सहायक प्रवक्ता रामबाबु ढकालका अनुसार बैठकका लागि भारत, बंगलादेश, भुटान, म्यानमार, श्रीलंका र थाइल्यान्डका परराष्ट्र सचिव काठमाडौं आएका छन् । उनीहरूलाई सोमबार साँझ सचिव वैरागीले रात्रिभोज दिएका छन् ।
होटल सोल्टीमा सम्मेलन र रिट्रिट
मंगलबार परराष्ट्र सचिवस्तरीय बैठकले तय गर्ने कार्यसूचीमाथि बुधबार परराष्ट्र मन्त्रीस्तरीय बैठकमा छलफल हुनेछ । परराष्ट्रमन्त्री प्रदीप ज्ञवालीले बैठकको अध्यक्षता गर्नेछन् । बैठकले बिमस्टेक घोषणापत्रमा हस्ताक्षर गर्ने समझदारीपत्रलाई अन्तिम रूप दिनेछ ।
परराष्ट्र मन्त्रालयका अनुसार होटल सोल्टीमा बिहीबार अपराह्न ३ बजे प्रधानमन्त्री एवं बिमस्टेक अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले सम्मेलन उद्घाटन गर्नेछन् । सोही बिहान १२ः३० बजे राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीसँग बिमस्टेकका कार्यकारी प्रमुखहरूले सामूहिक शिष्टाचार भेट गर्ने कार्यक्रम छ । त्यसपछि दिवाभज खाएर सम्मेलन उद्घाटनका लागि शीर्ष नेता सोल्टी होटल पुग्नेछन् ।
प्रधानमन्त्री ओलीले उद्घाटन भाषण गरेपछि सबै कार्यकारी प्रमुखले उद्घाटन मन्तव्य दिनेछन् । प्रधानमन्त्री ओलीले बिहीबार साँझ ६ः३० देखि ९ः३० सम्म होटल हायातमा रात्रिभोज दिने कार्यक्रम छ । परराष्ट्रका अनुसार सबै सदस्य मुलुकका सांस्कृतिक नाचगान प्रदर्शन हुनेछन् ।
शुक्रबार प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले पाहुनाको सम्मानमा होटल सोल्टीमा बिहान ९ देखि १२ बजेसम्म रिट्रिट दिनेछन् । यसअघि गोकर्ण रिसोर्टमा रिट्रिटको तयारी थियो । तर, चुच्चेपाटी जोरपाटी बाटो मर्मत नभएपछि रिट्रिट सोल्टीमै तय गरिएको हो । त्यसलगत्तै बिमस्टेक काठमाडौं घोषणापत्र जारी हुनेछ । बिमस्टेक विद्युत् प्रसारण लाइनसम्बन्धी सम्झौता (बिमस्टेक ग्रिड इन्टर कनेक्टिभिटी सम्झौता)लगायतमा सदस्य राष्ट्रबीच हस्ताक्षर गर्ने कार्यक्रम छ । त्यसपछि नेपालले बिमस्टेकको अध्यक्षता श्रीलंकालाई हस्तान्तरण गर्ने कार्यक्रम छ ।
अतिथि को कहिले आउँदैछन् ?
भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी, बंगलादेशका प्रधानमन्त्री शेख हसिना र थाइल्यान्डका प्रधानमन्त्री प्रयुथ चान ओचा १४ भदौ बिहान आउने तय भएको छ । भुटानका प्रधानन्यायाधीश एवं सरकारका प्रमुख सल्लाहकार छिरिङ वाङचुक र श्रीलंकाका राष्ट्रपति मैथ्रिपाला सिरिसेना र म्यानमारका राष्ट्रपति विन मिन्त १३ भदौमा आउँदै छन् । बिमस्टेक सचिवालयका महासचिव सहिदुल इस्लाम पनि सम्मेलनमा सहभागी हुनेछन् । विन र श्रीलंकाका राष्ट्रपति सिरिसेनाले भगवान् गौतम बुद्धको जन्मस्थान लुम्बिनीको भ्रमण गर्नेछन् ।
यस्ता छन् बिमस्टेकका १४ एजेन्डा
नयाँदिल्लीमा मे १० र ११मा सम्पन्न भन्सार सञ्चालनसम्बन्धी कार्यदलको प्रतिवेदन ।
ढाकामा २०१७ नोभेम्बर १३ र १४मा सम्पन्न यातायात तथा सञ्चारसम्बन्धी बिमस्टेकको दोस्रो बैठकको प्रतिवेदन ।
नयाँदिल्लीमा २०१७ नोभेम्बर २७ र २८मा सम्पन्न बिमस्टेक कोस्टल सिपिङ एग्रिमेन्टसम्बन्धी प्रतिवेदन ।
नयाँदिल्लीमा २०१८ अप्रिल ९ र १० मा सम्पन्न बिमस्टेक मोटर भेइकल एग्रिमेन्टको प्रतिवेदन ।
श्रीलंकाको कोलम्बोमा २०१७ नोभेम्बर २१ र २२ मा सम्पन्न बिमस्टेक टेक्नोलोजी ट्रान्सफर फेसिलिटीसम्बन्धी विज्ञसमूहले तयार गरेको प्रतिवेदन ।
बंगलादेशको ढाकामा २०१८ मार्च २८ बिमस्टेकका सुरक्षा प्रमुखहरूको दोस्रो बैठकले तयार गरेको प्रतिवेदन ।
बंगलादेशको ढाकामा २०१८ अगस्ट १३ र १४मा सम्पन्न बिमस्टेकको संयुक्त कार्यदलले तयार गरेको प्रतिआतंकवाद र अन्तरदेशीय अपराधसम्बन्धी प्रतिवेदन ।
थाइल्यान्डको चियाङ रायमा २०१७ नोभेम्बर १२ देखि १६ सम्म बसेको विज्ञसमूहको छैठौँ बैठकले तयार गरेको कृषिमा सहकार्यसम्बन्धी प्रतिवेदन ।
गरिबी निवारणसम्बन्धी २०१७ नोभेम्बर १ मा काठमाडौंमा सम्पन्न वरिष्ठ अधिकारीहरूको बैठकले तयार गरेको प्रतिवेदन ।
२०१८ डिसेम्बर १९ र २० मा श्रीलंकाको कोलम्बोमा गरिबी निवारणसम्बन्धी बैठकले तयार गरेको प्रतिवेदन ।
२०१७ अक्टोबर २४ र २५ मा नयाँदिल्लीमा परम्परागत औषधिसम्बन्धी बिमस्टेक कार्यदलको पहिलो बैठकले तयार गरेको प्रतिवेदन ।
बंगलादेशको ढाकामा २०१८ अप्रिल ५ मा बिमस्टेक संयुक्त कार्यदलको विशेष बैठकले तयार गरेको स्थायी सचिवालय स्थापनासम्बन्धी प्रतिवेदन, त्यससम्बन्धी श्रीलंकाको कोलम्बोमा २०१८ जुलाई १० को बैठकको प्रतिवेदन, सचिवालयको अनुमानित बजेट तथा गाडी खरिदसम्बन्धी मस्यौदा ।
बिमस्टेक चौथो शिखर सम्मेलनको घोषणापत्र मस्यौदा, समझदारीपत्रमा हस्ताक्षरसम्बन्धी विषयको तयारी ।
श्रीलंकालाई अध्यक्षता हस्तान्तरण तथा अर्को सम्मेलनको मिति र स्थान ।
