काठमाडौं । अपाङ्गता भएका व्यक्तिको पीडा भने उस्तैछ, तर औपचारिकताका लागि सोमबार २७ औं विश्व अपाङ्गता दिवस मनाइँदैछ छ ।
समाज कल्याण परिषद्का अनुसार अपाङ्गताको क्षेत्रमा काम गर्ने भनेर दर्ता भएका राष्ट्रिय र अन्तर्राष्ट्रिय गैरसरकारी संस्थाको संख्या झण्डै एक हजार पाँच सय छन्, तीमध्ये पाँच सय मात्रै सक्रिय रूपमा काम गरिरहेका छन् ।
राष्ट्रिय अपाङ्ग महासंघ नेपालका अध्यक्ष सुर्दशन सुवेदीले महासंघले पछिल्ला केही वर्षयता अपाङ्गता भएका व्यक्तिका अधिकारका लागि दुर्गम गाउँमा गएर उनीहरूलाई आर्थिक तथा सामाजिकरूपमा सशक्त बनाउने कार्यक्रम सञ्चालन गर्दै आए पनि पर्याप्त नभएको बताउनुभयो ।
अपाङ्गताका नाममा क्रियाशील केही संस्थाले बद्नाम गरे पनि सबैलाई एउटै डोकोमा हालेर तुलना गर्न नमिल्ने बताउँदै उहाँले भन्नुभयो, ‘कतिपय संस्था यस्ता छन् जसले अपाङ्गता भएका व्यक्तिको जीवनमा नसोचेको परिवर्तन ल्याउने गरी काम गरेका छन् ।’
सरकारी र गैरसरकारी क्षेत्रले अपाङ्गता भएका व्यक्तिलाई समुदायमा पुनःस्थापना र परिचालन गर्न धेरै लगानी गरे पनि अपाङ्गगता भएका व्यक्तिको अवस्थामा भने खासै परिवर्तन नआएको अपाङ्गताको क्षेत्रमा क्रियाशील संस्थाका प्रतिनिधिहरूले बताउने गरेका छन् ।
राष्ट्रिय जनगणनाअनुसार नेपालको जनसंख्याको करिव पाँँच लाख जना अपाङ्गता भएका व्यक्ति छन् । विश्व बैँक र विश्व स्वास्थ्य संगठनले सन् २०११ मा सार्वजानिक गरेको प्रतिवेदनले विश्वको कूल जनसंख्याको १५ प्रतिशत व्यक्तिमा कुनै न कुनै किसिमको अपाङ्गता भएको उल्लेख छ ।
